Sesja Naukowa IOR-PIB
W dniach 7-8 lutego 2024 r. odbyła się Konferencja Ochrony Roślin ‒ 64. Sesja Naukowa IOR-PIB, której tematem przewodnim były zagadnienia związane ze zrównoważonym rolnictwem i ochroną roślin.
W ramach tegorocznej Sesji przybliżone zostały tematy dotyczące wielu wyzwań w rolnictwie, z którymi muszą się zmierzyć rolnicy, gdzie kluczową rolę odgrywa ochrona roślin. Na początku spotkania dyrektor IOR-PIB, dr hab. Roman Kierzek, prof. IOR-PIB przywitał wszystkich uczestników, w tym przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, PIORiN, COBORU, ODR-ów, pracowników naukowych oraz przedstawicieli praktyki rolniczej.
Nina Dobrzyńska, dyrektor Departamentu Hodowli i Ochrony Roślin w MRiRW, w swoim wystąpieniu poinformowała, że przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen 6 lutego 2024 r. zapowiedziała wycofanie przez KE projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ws. zrównoważonego stosowania środków ochrony o ograniczeniu środków ochrony roślin, tzw. SUR. Pani dyrektor podkreśliła, że Polska prowadziła w tym temacie aktywne działania na poziomie organów Unii Europejskiej i wokół stanowiska Polski udało się zbudować silną koalicję państw członkowskich podzielających te same zastrzeżenia, co miało kluczowe znaczenie dla braku akceptacji projektu na poziomie Rady UE. Dodała, że założenia tego projektu są według Polski nieracjonalne i nieakceptowalne – uderzyłyby w opłacalność produkcji rolnej i miałyby negatywny wpływ na bezpieczeństwo żywnościowe. Wspomniała również o zatwierdzeniu substancji czynnej glifosat do 15 grudnia 2033 r. i o tym, że wiele substancji do ochrony roślin zostało dotychczas wycofanych, natomiast niewiele nowych przybyło.
Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa Andrzej Chodkowski przedstawił prezentację dotyczącą zdrowia roślin w kontekście świadomości społecznej, komunikacji i działań w tym zakresie prowadzonych zarówno w Polsce, jak i innych krajach na świecie, przypominając, że dzień 12 maja ustanowiono Międzynarodowym Dniem Zdrowia Roślin.
Dr Sylwia Łaba, z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB z Warszawy przedstawiła stan zrównoważenia polskiego rolnictwa w aspekcie zużycia środków ochrony na tle innych krajów UE. Zużycie substancji czynnej zawartych w środkach ochrony w całej UE wynosi ok. 350 tys. t. Największe zużycie jest w Hiszpanii, Francji, Niemczech i Włoszech. W Polsce jest to na poziomie 7,5% całej UE. Największe zużycie jest w uprawach jabłoni, a najmniejsze w uprawie zbóż uprawianych na słabych glebach (owies). Nadal dominującą grupą w sprzedaży środków ochrony są herbicydy, które stanowią 51,8% wszystkich pestycydów. Na koniec dodała, że w 2022 r. wzrostowa tendencja zużycia środków ochrony została zahamowana – zużycie zmalało do 1,9 kg substancji czynnej na ha, to jest do poziomu z 2012 r.
Ciekawe wystąpienie miał również dr Jerzy Próchnicki, reprezentujący Polskie Stowarzyszenie Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności w aspekcie rolnictwa zrównoważonego jako świadomej konieczności. Podkreślał, że produkcja rolnicza zawsze była swoistym konfliktem ekologii i ekonomii, który stanowi podstawę podziału systemów na: konwencjonalny, ekologiczny i zrównoważony. Dotąd wygrywała ekonomia, czego skutkiem było powszechne stosowanie systemu konwencjonalnego, jednak negatywne skutki środowiskowe spowodowały zainteresowanie systemem ekologicznym, który okazało się, że jednak nie spełnia potrzeb społecznych. Dlatego wobec postępujących zmian klimatycznych, spadającej jakości zasobów środowiskowych (gleby, wody, powietrza, bioróżnorodności) i rosnącej populacji ludzkiej, jedynym rozwiązaniem pozostaje możliwie szybka regeneracja środowiska i zrównoważone zoptymalizowanie produkcji żywności.
Sesja jest doskonałą okazją do zaprezentowania badań i osiągnięć oraz wymiany wyników badań, nawiązania współpracy różnych jednostek w ramach badań interdyscyplinarnych, ciekawych rozmów środowiska naukowego także z praktyką. Młodzi badacze mieli swój wyodrębniony Panel – Forum Młodych Naukowców. Jak co roku odbył się także panel dyskusyjny Forum Nauka – Praktyka, w którym m.in. można było się dowiedzieć jak ważne jest podnoszenie efektywności ochrony roślin uprawnych przez transfer wiedzy od nauki do praktyki. Rokrocznie Sesja Naukowa IOR-PIB przyciąga liczne grono uczestników, w tym roku było ich ok. 380, w ciągu tych dwóch dni konferencyjnych uczestnicy mogli wysłuchać 55 referatów oraz obejrzeć 108 posterów.
Agencja Promocji Rolnictwa i Agrobiznesu „APRA” objęła patronat medialny nad wydarzeniem.
