Słoma jako nawóz

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: Magda Litwińczuk | redakcja@agropolska.pl
15-07-2017,7:00 Aktualizacja: 13-07-2017,20:03
A A A

Urodzajność gleby jest znacząco kształtowana przez uprawę roślin i nawożenie, w dużym stopniu zależy od zawartości materii organicznej. Ubytki tej materii w glebie powstające w następstwie uprawy roślin powinny być uzupełniane przez nawożenie obornikiem lub innymi nawozami naturalnymi i organicznymi, w tym również słomą.

Do korzyści wynikających z nawożenia słomą można zaliczyć:

  • wzbogacenie gleby w materię organiczną (odnawianie zapasów próchnicy),
  • zwiększenie zawartości składników pokarmowych w glebie,
  • wzrost aktywności mikroorganizmów glebowych,
  • ograniczenie wymywania azotu z warstwy ornej gleby,
  • poprawę pojemności sorpcyjnej gleby w warunkach stosowania słomy z dodatkiem azotu,
  • korzystny wpływ na strukturę i gospodarkę wodna gleby,
  • zmniejszenie zagrożenia erozją wodną i wietrzną.

Nie sprzedawaj słomy. Musi zostać na polu

Część rolników pozbywa się słomy i w ten sposób uzyskuje dodatkowy dochód. Jednak najczęściej ceny oferowane przez nabywców tylko w części rekompensują prawdziwą jej wartość. Słoma może opuści pole tylko wtedy, gdy...

W przypadku przestrzegania zasad nawożenia słomą efekty produkcyjne mogą ujawnić się już po kilku latach.

Do gatunków wzbogacających glebę w materię organiczną, a tym samym próchnicę, należą: rośliny bobowate drobno- i grubonasienne, trawy i mieszanki bobowato-trawiaste, a także międzyplony ścierniskowe. Natomiast do gatunków przyczyniających się do ubytku materii organicznej w glebie należą rośliny: okopowe, przemysłowe, zbożowe i kukurydza.

Ubytki tej materii powstające w następstwie uprawy roślin powinny być uzupełniane przez nawożenie także słomą. W pierwszej kolejności powinna być wykorzystywana słoma kukurydzy uprawianej na ziarno, rzepakowa i z roślin bobowatych grubonasiennych, a następnie słoma zbóż.

Przyorywana słoma, oprócz wzbogacenia gleby w materię organiczną, ma również wartość nawozową, która zależy od jej składu chemicznego. Natomiast zawartość makro- i mikroskładników w słomie zależy głównie od gatunku rośliny. Spośród składników nawozowych w słomie najwięcej jest potasu i magnezu.

Na ogół bogatsza w składniki mineralne jest słoma pozyskiwana z kukurydzy, gryki, roślin bobowatych grubonasiennych i rzepaku niż ze zbóż. Pod względem większej zawartości potasu i magnezu wyróżnia się wśród zbóż słoma owsiana.

sloma

Azot czy wapno do słomy?

Powszechnie uważa się, że prawidłowe nawożenie słomą zbóż wymaga dodatku azotu mineralnego, aby zawężyć stosunek węgla (C) do azotu (N). Coraz częściej jednak słychać głosy, że taki dodatek jest niepotrzebny, a zamiast azotu lepiej jest...

Zawartość składników mineralnych i relacje między nimi w resztkach pożniwnych roślin uprawnych kształtują się podobnie jak w słomie. Składniki wprowadzane do gleby w przyorywanej słomie, w miarę postępującego rozkładu materii organicznej, są uruchamiane i wykorzystywane przez rośliny uprawne.

Specyficzną cechą słomy jest szeroki (niekorzystny) stosunek zawartości węgla do azotu (C : N), wynoszący 60-100 : 1, podczas, gdy w oborniku waha się w granicach 15-30 : 1, a w glebie 8-12 : 1. Słoma zbóż w porównaniu z nawozami naturalnymi i organicznymi zawiera więcej węgla, zdecydowanie mniej azotu i cechuje się najniższym współczynnikiem humifikacji.

Wprowadzenie do gleby materiału roślinnego (słomy) o tak dużej zawartości węgla stymuluje rozwój mikroorganizmów glebowych, które do swojego rozwoju zużywają nie tylko azot z rozkładającej się słomy, ale także azot z zasobów glebowych. Dlatego zaleca się stosowanie wraz z przyorywaną słomą azotu mineralnego w ilości około 8-10 kg N na każdą tonę słomy. Szczególnie jest to konieczne, gdy na danym polu będą uprawiane oziminy.

Są również wyniki doświadczeń, które wskazują na korzystny wpływ stosowania na słomę zbóż wapna węglanowego w ilości do 2 t CaO na hektar.

rzepaczysko, pole, uprawa pługiem podorywka

Błędy w uprawie pożniwnej na rzepaczysku

Kończą się zbiory rzepaku ozimego. Natychmiast po ich zakończeniu trzeba wykonać uprawę pożniwną. W praktyce można często spotkać jeszcze popełnianie prostych błędów. Po pierwsze, część rolników nie wiadomo dlaczego zwleka z...

Można wyróżnić następujące sposoby nawożenia słomą:

  • przez mulczowanie, polegające na pokryciu powierzchni gleby słomą, a następnie wykonanie płytkiego wymieszania jej z glebą,
  • płytkie przykrycie rozdrobnionej słomy podorywką lub wprowadzenie jej do głębszych warstw gleby za pomocą orki siewnej,
  • nawożenie słomą połączone z nawozami zielonymi,
  • nawożenie słomy łącznie z gnojowicą.

Wybór sposobu nawożenia słomą, a tym samym skuteczność tego zabiegu zależy w dużym stopniu od warunków siedliskowych. Na ogół należy unikać natychmiastowego i głębokiego przyorywania słomy. Zbyt głębokie umieszczenie słomy w glebie ciężkiej powoduje, że jej rozkład jest hamowany wskutek braku tlenu.

Wilgotność i temperatura gleby oraz ilość opadów mają duży wpływ na rozkład słomy w glebie. Na ogół im wartości tych czynników są większe, tym rozkład słomy jest szybszy. Dobry rozkład słomy w glebie warunkują głównie takie czynniki jak: wilgotność gleby (60-70 proc.), temperatura (10-20°C), korzystny odczyn gleby (pH 6,0-7,0) i dostępność azotu.

  • Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony roślin. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz
Poleć
Udostępnij