Zajrzyj do PDO i wybierz odpowiednią odmianę rzepaku ozimego

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: mgr inż. Jacek Broniarz, COBORU | redakcja@agropolska.pl
29-06-2020,9:25 Aktualizacja: 29-06-2020,11:03
A A A
Podjęcie decyzji o wyborze odmiany rzepaku ozimego do uprawy w nowym sezonie mogą ułatwić wyniki badań prowadzone corocznie w ramach Porejestrowego Doświadczelnictwa Odmianowego (PDO). 
 
Badania te umożliwiają sprawdzenie aktualnej wartości dużej liczby odmian wpisanych do krajowego rejestru (KR) oraz niektórych odmian ze wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych (CCA). 
 
rzepak, przyczepa, kombajn, pole, Sahryń

Które odmiany rzepaku ozimego wybrać do siewu w 2020 roku?

Wybór odmian rzepaku ozimego do siewu nie może być przypadkowy. Dużą pomocą w podjęciu właściwej decyzji służą listy odmian zalecanych do uprawy na obszarze województw opracowywane przez COBORU na podstawie wyników...
Wcześniej odmiany z katalogu CCA oceniane są (przez co najmniej dwa lata badań) w doświadczeniach rozpoznawczych i tylko najlepsze z nich, tj. te, które uzyskały pozytywne wyniki cech rolniczo-użytkowych, trafiają do doświadczeń PDO.
 
W sezonie wegetacyjnym 2018/2019 oceniano łącznie 67 odmian rzepaku ozimego i większość z nich, tj. 63 odmiany pochodziło z KR, natomiast z CCA tylko cztery. 
 
Materiał siewny większości z badanych odmian zapewne znajdzie się w ofercie firm hodowlano-nasiennych i dystrybutorów nasion w nowym sezonie, dlatego warto przyjrzeć się zamieszczonym w poniższych tabelach wynikom. 
 
LOZ dla województw
 
Pomocne może być też skorzystanie z „List odmian zalecanych do uprawy na obszarze województw” (LOZ). Przeważnie znajdują się na nich odmiany, które przejawiają dobre przystosowanie do uprawy w danym rejonie i tam są najbardziej wartościowe. 
 
desykacja rzepaku, sklejanie łuszczyn rzepaku, dikwat, wycofanie dikwatu, glifosat, dosuszanie rzepaku

Desykacja rzepaku bez dikwatu

Decyzją Unii Europejskiej, po ponad sześćdziesięciu latach, od 4 lutego bieżącego roku obowiązuje zakaz stosowania dikwatu.   To jedna z najbardziej dotkliwych decyzji. Zachwiała ona doktryną wycofywania substancji czynnych tylko pod...
Szczególnie cenione są odmiany względnie stabilnie plonujące w kolejnych sezonach wegetacyjnych, pomimo różnych warunków atmosferycznych, i takie trafiają również na listę. 
 
W 2020 r.,  w zależności od województwa, LOZ obejmują od kilku (7) do kilkunastu (19) kreacji. Uwzględnienie odmiany w LOZ oznacza rekomendację jej uprawy na terenie danego województwa. 
 
Na wszystkich LOZ znajdują się łącznie 44 odmiany rzepaku ozimego. Zdecydowaną większość stanowią odmiany mieszańcowe - 33, natomiast odmian populacyjnych jest 11. Rekomendację do uprawy na terenie czterech i więcej województw otrzymało 16 odmian. 
 
Najczęściej polecanymi do uprawy odmianami są odmiany mieszańcowe: Architect F1 i DK Extract F1 oraz populacyjna SY Ilona - w 10 województwach, z kolei odmiany Bonanza F1, DK Expiro F1 i Stefano KWS F1 - w 9, odmiany Birdy i Tigris F1 - odpowiednio w 8 i 7 województwach, odmiany Anniston F1 i ES Imperio F1 - w 6, odmiany Derrock, DK Expansion F1 i SY Florida F1  - w 5, natomiast odmiany ES Valegro, Hamilton F1 i Kuga F1  - w 4 województwach. Inne znalazły się na listach kilku województw, m.in. Absolut F1, Atora F1 i Galileus (w 3 województwach). 
 
chowacz podobnik, pryszczarek kapustnik, monitoring IOR-PIB, zgnilizna twardzikowa na rzepaku, szkodniki rzepaku

Niebezpieczna para w rzepaku

Na plantacjach rzepaku ostatnio sporo się dzieje. Instytut Ochrony Roślin-PIB w Poznaniu wydał kolejny komunikat nt. zaobserwowanych szkodników oraz chorób na terenie Wielkopolski. Jednak mogą już występować także w innych rejonach...
Pozostałe odmiany zalecane są do uprawy tylko w jednym lub dwóch województwach. Warto zauważyć, że w br. na LOZ znajdują się trzy odmiany o dużej odporności na kiłę kapusty: Augusta, SY Alibaba i DK Platinium.
 
Lista odmian rzepaku ozimego zalecanych (LOZ) do uprawy w 2020 r. w poszczególnych województwach:
 
- woj. dolnośląskie (9):
DK Extract F1, SY Ilona, Bonanza F1, DK Expiro F1, Stefano KWS F1, Tigris F1, SY Florida F1, DK Exception F1 CCA, Marcopolos F1;
 
- woj. kujawsko-pomorskie (12):
DK Extract F1, SY Ilona, Bonanza F1, Stefano KWS F1, Anniston F1, ES Imperio F1, Derrick R, Hamilton F1, Atora F1, Galileus R, Taifun F1, Trezzor F1 CCA;
 
- woj. lubelskie (6):
Architect F1, DK Extract F1, SY Ilona, DK Expiro F1, Tigris F1, Chrobry;   
 
ochrona rzepaku przed chorobami, choroby rzepaku, zgnilizna twardzikowa, szara pleśń, czerń krzyżowych, triazole

Ochrona rzepaku przed chorobami w okresie kwitnienia

Ciepła jesień i zima prawie bez ujemnych temperatur spowodowały, że w szybkim czasie rzepak „przeskoczył” fazę wzrostu pędu głównego i początkowe okresy rozwoju pąków kwiatowych. Należy się spodziewać, że wcześniej niż...
- woj. lubuskie (17):
Architect F1, DK Extract F1, SY Ilona, Bonanza F1, DK Expiro F1, Stefano KWS F1, Birdy, Tigris F1, Anniston F1, ES Imperio F1, DK Expansion F1, SY Florida F1, ES Valegro, Hamilton F1, Kuga F1, ES Cesario F1, Copernicus F1;
 
-  woj. łódzkie (12):
Architect F1, Bonanza F1, DK Expiro F1, Stefano KWS F1, Birdy, ES Imperio F1, Derrick R, Hamilton F1, Galileus R, Augusta F1 R, Arkansas F1 R,  DK Exotter F1;
 
- woj. opolskie (12):
Architect F1, DK Extract F1, SY Ilona, Bonanza F1, DK Expiro F1, Stefano KWS F1, Tigris F1, Anniston F1, ES Imperio F1, DK Expansion F1, SY Florida F1, Hevelius R;
 
- woj. podkarpackie (13):
Architect F1, DK Extract F1, DK Expiro F1, Birdy, Tigris F1, Anniston F1, Derrick R, Kuga F1, Absolut F1 R, Advocat F1 R, DK Expression F1, Angelico F1 R, DK Platinium F1;
 
- woj. podlaskie (7):
Architect F1, DK Extract F1, SY Ilona, Stefano KWS F1, ES Imperio F1, DK Expansion F1, Galileus R;
 
IOR-PIB, szara pleśń, chowacz podobnik, Winna Góra, choroby zbóż, rynchosporioza zbóż, ostra oczkowa plamistość

Chowacz podobnik i szara pleśń na rzepaku

Instytut Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu opublikował kolejne komunikaty z wielkopolskich pól dotyczące sytuacji fitosanitarnej w rzepaku i w zbożach, a także nt. szkodników na plantacjach rzepaku.    W Winnej...
- woj. pomorskie (7):
Architect F1, SY Ilona, Bonanza F1, DK Expiro F1, ES Valegro, Absolut F1 R, Advocat F1 R;
 
- woj. śląskie (19):
Architect F1, DK Extract F1, SY Ilona, Bonanza F1, DK Expiro F1, Stefano KWS F1, Birdy, Anniston F1, Derrick R, DK Expansion F1, SY Florida F1, Hamilton F1, Absolut F1 R, Atora F1, Augusta F1 R, Chopin F1 R, Prince F1 R,  Sergio KWS F1, SY Iowa F1 R;
 
- woj. świętokrzyskie (8):
SY Ilona, Bonanza F1, Birdy, ES Valegro, Kuga F1, Atora F1, Popular F1, Quartz;
 
- woj. warmińsko-mazurskie (9):
Architect F1, SY Ilona, Stefano KWS F1, Birdy, ES Imperio F1, DK Expansion F1, SY Alibaba F1 R, Bazalt, Einstein F1;
 
- woj. wielkopolskie (9):
DK Extract F1, Bonanza F1, DK Expiro F1, Stefano KWS F1, Birdy, Tigris F1, ES Valegro, DK Expression F1, SY Rokas; 
 
woj. zachodniopomorskie (11):
Architect F1, DK Extract F1, Birdy, Tigris F1, Anniston F1, Derrick R, SY Florida F1, Kuga F1, ES Cesario F1, Hevelius R, SY Alibaba F1 R.
 
F1 – odmiana mieszańcowa, „R” – odmiana wstępnie rekomendowana, CCA – odmiana znajdująca się we wspólnotowym katalogu odmian roślin rolniczych, niewpisana do KR w Polsce. 
 
 
Tabela 1. Wyniki ocen cech rolniczo-użytkowych odmian populacyjnych rzepaku ozimego. Doświadczenia odmianowe w sezonie wegetacyjnym 2018/2019

Odmiana

Rok wpisania do KR

Plon nasion

(dt z ha)

Zawartość tłuszczu

(% s.m.)

Stan roślin po zimie
(skala 9
o)

 

Termin początku kwitnienia (data)

Termin dojrzałości technologicznej (data)

Wysokość roślin

(cm)

Pochylenie łanu

(%)

Porażenie przez

zgniliznę twardzikową (%)

suchą zgniliznę kap. (%)

choroby podstawy łodygi (%)

czerń krzyżowych

(skala 9o)

Wyniki doświadczeń porejestrowych (PDO)

Średnia

 

36,0

45,6

7,6

25.04

30.06

134

10

13

5

13

7,2

Bazalt

2016

35,6

45,4

7,5

25.04

1.07

140

11

13

3

12

7,2

Birdy

2016

40,6

46,4

7,7

26.04

1.07

138

10

11

5

13

7,5

Chrobry

2016

32,7

45,5

7,3

25.04

30.06

133

11

15

4

15

6,7

Derrick

2018

40,3

44,3

7,4

25.04

30.06

135

10

13

5

15

7,4

ES Valegro

2014

35,2

46,9

7,6

26.04

30.06

134

10

11

2

12

7,5

Galileus

2019

38,6

45,1

7,8

24.04

29.06

137

11

16

6

15

7,3

Hevelius

2019

36,0

46,0

7,7

20.04

29.06

135

11

12

7

11

7,1

Marcelo

2016

35,5

45,3

7,6

24.04

29.06

135

11

14

5

13

7,0

Quartz

2013

32,8

45,3

7,6

25.04

30.06

128

9

16

6

14

7,0

Sherlock

2010

35,2

45,0

7,8

23.04

29.06

135

10

15

5

14

6,8

SY Ilona

2016

36,2

45,8

7,4

26.04

1.07

133

9

9

7

11

7,4

SY Rokas

2016

33,7

46,4

7,4

24.04

1.07

128

10

11

6

12

7,1

Wyniki doświadczeń rejestrowych *

Średnia

 

38,3

43,9

7,9

26.04

30.06

142

7

16

7

7

7,4

Gemini

2019

40,3

44,2

8,3

26.04

30.06

147

6

10

7

6

7,6

ES Fuego

2019

36,3

43,6

7,5

26.04

30.06

137

8

21

7

8

7,3

* – wyniki pochodzą z ostatniego, trzeciego roku badań (2019) w doświadczeniach rejestrowych;

Skala 9o – wyższy stopień oznacza ocenę rolniczo korzystniejszą;

Pochylenie łanu w % – mniejsza wartość oznacza mniejsze pochylenie;

Porażenie przez choroby w % oznacza procent roślin porażonych; mniejsza wartość oznacza większą odporność.

 

Tabela 2. Wyniki ocen cech rolniczo-użytkowych odmian mieszańcowych rzepaku ozimego. Doświadczenia odmianowe w sezonie wegetacyjnym 2018/2019

Odmiana

Rok wpisania do KR

Plon nasion

(dt z ha)

Zawartość tłuszczu

(% s.m.)

Stan roślin po zimie
(skala 9
o)

 

Termin początku kwitnienia (data)

Termin dojrzałości technologicznej (data)

Wysokość roślin

(cm)

Pochylenie łanu

(%)

Porażenie przez

zgniliznę twardzikową (%)

suchą zgniliznę kap. (%)

choroby podstawy łodygi (%)

czerń krzyżowych

(skala 9o)

Wyniki doświadczeń porejestrowych (PDO)

Średnia

 

40,5

45,8

7,7

24.04

29.06

141

10

14

6

14

7,2

Absolut

2018

45,6

45,2

8,0

24.04

29.06

149

11

16

3

15

7,2

Advocat

2018

44,0

47,1

8,0

25.04

30.06

147

10

11

5

11

7,2

Alasco /kk.

2017

35,6

44,9

7,6

25.04

29.06

139

8

15

5

17

7,1

Angelico

2018

45,5

45,9

7,9

24.04

29.06

146

9

14

4

14

7,3

Anniston

2017

43,8

46,1

7,9

24.04

29.06

145

10

14

6

14

7,3

Arango

2014

35,0

45,1

7,6

25.04

29.06

135

9

12

8

12

7,2

Architect

2017

42,8

46,9

8,0

25.04

29.06

146

9

16

6

16

7,1

Arkansas

2018

43,9

46,2

7,8

24.04

30.06

144

11

9

3

11

7,4

Aspect

2018

41,1

46,1

7,9

24.04

29.06

144

9

16

6

15

7,0

Astana

2018

42,1

47,5

8,0

23.04

30.06

135

8

12

4

15

7,4

Atora

2015

40,0

47,0

7,6

24.04

29.06

142

10

11

8

13

7,2

Augusta /kk.

2018

38,4

45,3

7,8

24.04

28.04

140

9

19

7

17

7,0

Bonanza

2012

42,6

46,2

8,0

26.04

30.06

147

9

14

9

13

7,3

Chopin

2018

44,2

47,6

7,9

25.04

29.06

142

10

14

5

12

7,4

Copernicus

2017

40,5

45,9

7,6

26.04

29.06

142

15

18

7

18

6,9

DK Exotter

2016

41,7

45,8

7,9

24.04

29.06

139

10

14

8

16

7,4

DK Expansion

2016

43,5

46,4

7,9

25.04

29.06

149

11

13

5

14

7,0

DK Expiro

2016

43,2

45,2

7,8

24.04

29.06

144

15

13

7

13

7,2

DK Expression

2016

41,8

46,0

7,8

23.04

29.06

140

11

15

7

16

7,3

DK Extract

2016

42,7

45,7

7,8

24.04

29.06

144

12

14

6

14

7,2

DK Platinium/kk.

2016

37,1

45,3

7,6

25.04

30.06

142

10

14

8

16

7,1

Einstein

2013

39,1

46,8

7,6

24.04

29.06

136

8

13

6

13

7,1

ES Barocco

2016

39,0

45,5

7,6

26.04

30.06

145

10

11

7

11

7,3

ES Cesario

2015

41,1

44,7

7,9

22.04

29.06

136

10

16

6

13

7,1

ES Imperio

2012

43,5

44,6

7,7

25.04

29.06

140

11

14

4

14

7,2

Garou

2012

38,0

45,8

7,6

24.04

30.06

137

9

12

6

10

7,2

Hamilton

2015

43,0

45,8

7,7

25.04

29.06

140

9

11

3

13

7,3

Inspiration

2013

39,3

45,7

7,6

24.04

29.06

146

12

16

8

13

7,3

INV1165

2013

38,7

46,4

7,7

25.04

29.06

139

12

14

7

17

7,2

Kicker

2017

40,1

46,4

7,7

26.04

29.06

140

9

13

7

13

7,4

Kuga

2016

39,3

45,9

7,6

24.04

30.06

138

10

15

6

14

7,0

Marcopolos

2011

41,6

46,2

7,7

26.04

30.06

146

13

13

3

14

7,2

Mentor /kk.

2012

32,7

46,3

7,4

24.04

29.06

135

8

11

6

10

7,0

Mercedes

2014

39,5

46,3

7,7

25.04

29.06

139

9

13

5

15

7,2

Oriolus

2010

37,9

43,4

7,7

22.04

29.06

132

10

13

8

13

7,3

Popular

2014

37,3

46,7

7,6

23.04

30.06

134

8

12

7

12

7,2

Prince

2018

43,0

45,7

7,8

22.04

30.06

133

9

12

5

12

7,5

PT248

2014

39,5

47,8

7,7

26.04

30.06

146

11

15

5

16

7,2

Ragnar

2018

38,2

45,7

7,6

25.04

30.06

141

8

14

9

12

6,7

Roberto KWS

2016

38,6

44,5

7,8

26.04

30.06

143

10

14

7

13

7,4

Rumba

2015

38,7

45,1

7,6

22.04

29.06

134

10

15

7

12

7,4

Sergio KWS

2016

38,7

44,9

7,7

25.04

29.06

141

11

13

8

11

7,2

Stefano KWS

2008

42,4

45,5

7,8

25.04

30.06

146

10

14

5

13

7,4

SY Alibaba /kk.

2018

36,3

45,8

7,7

23.04

29.06

130

8

15

6

18

7,0

SY Florida

2015

39,6

45,5

7,8

22.04

29.06

141

10

16

10

15

7,2

SY Iowa

2018

40,2

46,2

7,8

24.04

29.06

140

10

13

5

12

7,0

SY Saveo

2014

39,7

46,0

7,7

24.04

30.06

138

10

13

4

11

7,3

Taifun

2016

38,6

45,5

7,6

24.04

29.06

133

10

10

5

13

7,2

Tatiana

2018

40,7

46,5

7,8

24.04

29.06

138

10

16

5

16

6,9

Thure /pk.

2015

37,7

44,8

7,4

26.04

30.06

128

10

15

6

13

7,1

Tigris

2016

42,3

45,3

7,8

24.04

29.06

146

12

13

6

14

7,2

DK Exception

CCA

42,4

44,3

7,8

25.04

29.06

140

10

14

6

15

7,1

Gordon KWS

CCA

41,6

45,9

7,6

24.04

29.06

143

13

10

4

16

7,3

Severino KWS

CCA

41,8

44,3

7,9

24.04

29.06

144

10

10

4

13

7,3

Trezzor

CCA

43,1

46,5

7,8

24.04

30.06

142

9

15

6

15

6,8

Wyniki doświadczeń rejestrowych*

Średnia

 

42,5

45,1

8,0

26.04

29.06

150

7

14

7

11

7,5

Ambassador

2019

43,8

44,2

8,0

26.04

29.06

151

7

19

7

15

7,4

Artemis

2019

45,1

45,5

8,3

26.04

29.06

158

7

13

6

8

7,6

Attraction

2019

44,3

44,8

8,4

26.04

29.06

150

5

8

7

14

7,9

Aurelia

2019

45,5

45,2

8,4

25.04

30.06

145

7

9

8

14

7,7

Claudio KWS

2019

42,9

43,9

7,7

24.04

29.06

151

17

19

12

13

7,0

Crocodile /kk.

2019

41,6

45,6

7,7

26.04

29.06

148

7

12

6

8

7,3

Dominator

2019

45,2

46,9

7,9

26.04

29.06

149

7

13

7

6

7,6

Duke

2019

43,9

46,4

8,0

24.04

28.06

150

6

20

7

10

7,6

Dynamic

2019

43,8

45,8

8,2

25.04

28.06

152

5

17

7

10

7,5

INV1188

2019

40,0

44,0

7,7

25.04

28.06

148

6

16

7

16

7,2

Luciano KWS

2019

39,4

44,3

8,1

25.04

30.06

155

8

14

6

13

7,6

Riccardo KWS

2019

40,1

45,2

8,1

26.04

30.06

154

8

14

7

9

7,5

SY Florian

2019

36,5

45,1

7,7

27.04

30.06

142

6

10

7

9

7,9

* – wyniki pochodzą z ostatniego, trzeciego roku badań (2019) w doświadczeniach rejestrowych lub rozpoznawczych;

/kk. odmiana o dużej odporności na kiłę kapusty, w zakresie patotypów najczęściej występujących w Polsce;

/pk. odmiana półkarłowa;

CCA – odmiana ze wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych badana w doświadczeniach PDO;

Skala 9o – wyższy stopień oznacza ocenę rolniczo korzystniejszą;

Pochylenie łanu w % – mniejsza wartość oznacza mniejsze pochylenie;

Porażenie przez choroby w % oznacza procent roślin porażonych; mniejsza wartość oznacza większą odporność.

 
  • Cały artykuł będzie można przeczytać w lipcowym wydania miesięcznika - "Nowoczesna Uprawa" nr 7-2020
Poleć
Udostępnij