Rzepak ozimy: odmiana ma znaczenie

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: dr inż. Arkadiusz Artyszak | artyszak@apra.pl
24-07-2018,10:15 Aktualizacja: 24-07-2018,12:57
A A A

Znaczący wpływ na plonowanie rzepaku ozimego ma dobór odmiany. Świadczą o tym wyniki badań prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO).

Różnica w plonowaniu najlepszej i najgorszej odmiany mieszańcowej w tych doświadczeniach w 2017 r. wyniosła 36 proc. wzorca (14,5 dt/ha), w 2016 r. 37 proc. (13,2 dt/ha), a w 2015 r. 37 proc. (16,7 dt/ha). W przypadku odmian populacyjnych było to odpowiednio 22 proc. (8,8 dt/ha), 18 proc. (6,4 dt/ha) i 25 proc. (11,3 dt/ha) (tab. 1). Są to wartości, o które warto się postarać. Należy też zwrócić uwagę, że pomimo przewagi odmian mieszańcowych nad populacyjnymi, to najlepsze odmiany populacyjne nadal plonowały lepiej niż najgorsze odmiany mieszańcowe.

Tabela 1. Plonowanie odmian rzepaku ozimego w doświadczeniach PDO (2015-2017)*

Odmiany

2017

2016

2015

proc. wzorca

Wzorzec, dt/ha

40,2

35,6

45,0

Populacyjne

Najlepsza 

Najgorsza

114

92

111

93

111

86

Mieszańcowe

Najlepsza 

Najgorsza

132

96

134

97

136

99

*przy wilgotności nasion 9 proc.

Źródło: COBORU 2017

W gąszczu odmian rzepaku ozimego, których materiał siewny jest dostępny na rynku łatwo się pogubić. W Krajowym Rejestrze było blisko 140 zarejestrowanych odmian (stan na 12 lipca br.). Oprócz tego na rynku są dostępne odmiany z Katalogu Wspólnotowego Odmian Roślin Rolniczych (CCA). Część z nich bierze udział w badaniach PDO, ale wartość znacznej części z nich nie jest oceniana w niezależnych doświadczeniach. Decydując się na zakup materiału siewnego takich odmiany należy zachować szczególną ostrożność.

rzepak, kombajn, zbiór, Sahryń

Rzepak: grad pokrzyżował plany

Trwa zbiór rzepaku ozimego na Zamojszczyźnie. W jednym z gospodarstw w Sahryniu (powiat hrubieszowski) celem prowadzonej technologii uprawy było uzyskanie 4 t rzepaku z 1 ha. Niestety, 6 lipca część pól z rzepakiem została zniszczona...

Dziesiątka najwyżej plonujących odmian rzepaku ozimego w badaniach PDO w 2017 r.

Odmiany mieszańcowe:

  • Architect - 132 proc. wzorca;
  • DK Expansion - 127 proc.;
  • Hamilton - 125 proc.;
  • DK Extract - 125 proc.;
  • Alvaro KWS - 124 proc.;
  • DK Exception - 124 proc.;
  • Stefano KWS - 123 proc.;
  • ES Imperio - 123 proc.;
  • Roberto KWS - 122 proc.;
  • INV1165 - 122 proc.

Odmiany populacyjne:

  • Birdy - 114 proc. wzorca;
  • SY Ilona – 109 proc.;
  • Lohana - 107 proc.;
  • SY Rokas - 107 proc.;
  • ES Valegro - 107 proc.;
  • Sherlock - 102 proc.;
  • Marcelo - 100 proc.;
  • Vapiano - 99 proc.;
  • Chrobry - 99 proc.;
  • Aixer -  99 proc.;

siewnik, rzepak, pole, siew

Bierz z listy

W tym roku na liście odmian rzepaku ozimego zalecanych do uprawy opracowanej przez COBORU na podstawie wyników PDO znajduje się 45 odmian - o 4 więcej niż w 2017 roku. Wśród nich jest 35 odmian mieszańcowych (heterozyjnych) i 10...

Plonowanie w rejonach

Decydując się wybór odmiany należy brać pod uwagę Listy odmian zalecanych do uprawy na obszarze województw, które są corocznie aktualizowane przez COBORU. Warto też zapoznać się z plonowaniem poszczególnych odmian w najbliższym otoczeniu gospodarstwa. To, że odmiana dobrze wypada średnio dla całego kraju nie musi oznaczać, że w każdym rejonie wypada równie bardzo dobrze.

Dziesiątka najwyżej plonujących odmian rzepaku ozimego w badaniach PDO w rejonach w 2017 r.

Woj. zachodniopomorskie i pomorskie:

Odmiany mieszańcowe:

  • Architect - 137 proc. wzorca;
  • Kuga - 136 proc.;
  • Hamilton - 132 proc.;
  • Anniston - 132 proc.;
  • ES Imperio - 129 proc.;
  • DK Expansion - 128 proc.;
  • Bonanza - 128 proc.;
  • Panama - 128 proc.;
  • Marathon - 126 proc.;
  • Stefano KWS - 125 proc.

rzepak, nasiona

Składowe plonu rzepaku

Rzepak ozimy jest jednym z najbardziej opłacalnych gatunków uprawnych w Polsce i Europie. Najważniejszymi czynnikami decydującymi o  jego potencjale plonowania, na które mamy realny wpływ to dobór odmiany i prawidłowa...

Odmiany populacyjne:

  • Birdy - 113 proc.;
  • SY Ilona - 113 proc.;
  • Sherlock - 106 proc.;
  • Marcelo - 105 proc.;
  • Lohana - 104 proc.;
  • Aixer - 102 proc.;
  • Metys - 101 proc.;
  • SY Rokas - 100 proc.;
  • Vapiano - 99 proc.;
  • ES Valegro - 98 proc.

Woj. warmińsko-mazurskie i podlaskie:

Odmiany mieszańcowe:

  • DK Expansion - 125 proc.;
  • Hybrirock - 124 proc.;
  • Kuga - 123 proc.;
  • Architect - 122 proc.;
  • DK Extract - 122 proc.;
  • Roberto KWS - 122 proc.;
  • INV1165 - 121 proc.;
  • Anniston - 119 proc.;
  • Hamilton - 118 proc.;
  • Alvaro KWS - 117 proc.

siew rzepaku, ciągnik, siewnik

Siew decyduje o udaniu się rzepaku

Do głównych czynników decydujących o udaniu się rzepaku należy staranne przygotowanie gleby do siewu, gwarantujące pełne i wyrównane wschody. Błędów popełnionych na tym etapie nie można później naprawić. Drobne...

Odmiany populacyjne:

  • SY Rokas - 115 proc.;
  • Birdy - 110 proc.;
  • Vapiano - 107 proc.;
  • SY Ilona - 106 proc.;
  • Lohana - 104 proc.;
  • ES Valegro - 102 proc.;
  • Marcelo - 101 proc.;
  • Brendy - 100 proc.;
  • Bazalt - 98 proc.;
  • Bellevue - 97 proc.

Woj. lubuskie, wielkopolskie i kujawsko-pomorskie:

Odmiany mieszańcowe:

  • Alvaro KWS - 127 proc.;
  • Stefano KWS - 127 proc.
  • ES Imperio - 126 proc.;
  • Roberto KWS - 126 proc.;
  • DK Expansion - 125 proc.;
  • Hamilton - 125 proc.;
  • DK Extract - 125 proc.;
  • Architect - 124 proc.;
  • DK Exception - 124 proc.;
  • Einstein - 124 proc.

rzepak, kombajn, zbiór, Sahryń

Nowe odmiany rzepaku

Krajowy rejestr odmian rolniczych powiększy się o siedemnaście odmian rzepaku ozimego i trzy rzepaku jarego. Tylko trzy odmiany ozime to populacyjne, a pozostałe to mieszańcowe wykorzystujące zjawisko heterozji (wybujałości mieszańców...

Odmiany populacyjne:

  • Birdy - 118 proc.;
  • SY Ilona - 113 proc.;
  • Lohana - 112 proc.;
  • SY Rokas - 110 proc.;
  • ES Valegro - 104 proc.;
  • Sherlock - 103 proc.;
  • Chrobry - 100 proc.;
  • Aixer - 99 proc.;
  • Vapiano - 96 proc.;
  • Marcelo - 94 proc.

Woj. łódzkie, mazowieckie i lubelskie:

Odmiany mieszańcowe:

  • Architect - 134 proc.;
  • Kuga - 133 proc.;
  • Hamilton - 129 proc.;
  • DK Exception - 127 proc.;
  • DK Expiro - 125 proc.;
  • ES Imperio - 124 proc.;
  • INV1165 - 124 proc.;
  • Acapulco - 124 proc.;
  • DK Extract - 123 proc.;
  • DK Expression - 123 proc.

Plonowanie odmian rzepaku ozimego w 2017 roku

Birdy to najwyżej plonująca odmiana populacyjna rzepaku ozimego w badaniach PDO prowadzonych przez COBORU w 2017 r. Najlepszą odmianą heterozyjną (mieszańcową) była zaś odmiana Architect. Plonowanie wzorca rzepaku ozimego wyniosło 40,2 dt/ha....

Odmiany populacyjne:

  • Birdy - 118 proc.;
  • SY Rokas - 109 proc.;
  • Chrobry - 105 proc.;
  • SY Ilona - 104 proc.;
  • ES Valegro - 104 proc.;
  • Vapiano - 103 proc.;
  • Lohana - 102 proc.;
  • Bazalt - 102 proc.;
  • Brendy - 98 proc.;
  • Sherlock - 97 proc.

Woj. dolnośląskie, opolskie i śląskie:

Odmiany mieszańcowe:

  • Architect - 154 proc.;
  • DK Expansion - 154 proc.;
  • Kicker - 147 proc.;
  • Roberto KWS - 146 proc.;
  • Alasco - 141 proc.;
  • Copernicus - 137 proc.;
  • INV1165 - 136 proc.;
  • DK Extract -134 proc.;
  • DK Exception - 132 proc.;
  • Alvaro KWS - 130 proc.

Minister rolnictwa zgodził się na czasowe stosowanie neonikotynoidów w uprawach rzepaku

Minister rolnictwa zgodził się na czasowe stosowanie pestycydów z grupy neonikotynoidów do zaprawiania nasion rzepaku. Decyzję tę z zadowoleniem przyjęli producenci rzepaku, a krytycznie ekolodzy, według których środki te są...

Odmiany populacyjne:

  • Birdy - 113 proc.;
  • SY Ilona - 112 proc.;
  • Lohana - 109 proc.;
  • Sherlock - 107 proc.;
  • SY Rokas - 105 proc.;
  • ES Valegro - 104 proc.;
  • Marcelo - 103 proc.;
  • Aixer - 100 proc.;
  • Chrobry - 97 proc.;
  • Metys - 97 proc.

Woj. małopolskie, świętokrzyskie i podkarpackie:

Odmiany mieszańcowe:

  • Architect - 128 proc.;
  • Anniston - 126 proc.;
  • DK Extract -122 proc.;
  • DK Exotter -121 proc.;
  • Alvaro KWS - 120 proc.;
  • ES Cesario -118 proc.;
  • Panama -117 proc.;
  • INV1165 - 116 proc.;
  • DK Exsor - 116 proc.;
  • Copernicus - 116 proc.

rzepaczysko, uprawa pożniwna, ciągnik, agregat ścierniskowy

Zadbać o rzepaczysko

Natychmiast po zbiorze rzepaku ozimego należy przystąpić do uprawy ścierniska, aby zatrzymywać bezproduktywne parowanie wody z gleby. Ważne jest także stworzenie jak najlepszych warunków do skiełkowania osypanych nasion rzepaku. Kiełkujące i...

Odmiany populacyjne:

  • Lohana - 109 proc.;
  • Birdy - 106 proc.;
  • Quartz - 106 proc.;
  • Marcelo - 104 proc.;
  • SY Ilona - 103 proc.;
  • SY Rokas - 101 proc.;
  • ES Valegro - 101 proc.;
  • Metys - 101 proc.
  • Bellevue - 98 proc.;
  • Sherlock - 97 proc.

Kiedy mieszańcowe, a kiedy populacyjne?

W ofercie firm hodowlanych dominują odmiany mieszańcowe, które odznaczają się większym potencjałem plonowania niż populacyjne. Takie odmiany powinny być uprawiane w gospodarstwach, które stosują intensywną technologię uprawy.

Ważny jest także dobór odmiany do terminu siewu. W przypadku wczesnych siewów powinno się wysiewać odmiany populacyjne, natomiast w terminach optymalnych dla danego rejonu, a przede wszystkim opóźnionych odmiany mieszańcowe, które charakteryzują się szybszym tempem wzrostu.

Poleć
Udostępnij